2016-03-29, Czytaj ze mną
„Colloquia Lubuskie” to cykl sesji historycznych, jakie odbywają się w Ośnie, oraz książek z referatami wygłoszonym podczas tych sesji. Tematem głównym sesji są dzieje biskupstwa lubuskiego, ale zawsze znajdują się także tematy czasowo nam bliższe związane z Ośnem.
Organizatorem sesji jest Parafia Rzymsko-Katolicka p.w. św. Jakuba Apostoła z ks. proboszczem ks. Piotrem Grabowskim, którego wspomaga historyk biskupstwa dr Marek Golemski, także redaktor wydawnictwa.
W czwartym tomie „Colloquiów” znalazły się materiały z sesji, która odbyła się w marcu 2014 roku, a dotyczyła wyłącznie samego ośnieńskiego kościoła. Kościół ten pochodzi z końca XIII wieku, bardzo jest podobny w architektonicznych założeniach i w wielkości do gorzowskiej katedry, ale dotykały go kataklizmy i stan techniczny budynku jest znacznie gorszy. Trzeba więc go ratować, co nie jest ani łatwe, ani tanie.
*
Tom otwiera artykuł historyczny Marka Golemskiego „Dekanat Ośnieński (Sedes Osnenses) w średniowieczu” o znaczeniu tego dekanatu, który bym jednym z mniejszych w biskupstwie. Natomiast bardzo współczesny i pełen technicznych odniesień jest referat Macieja Płotkowiaka z Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie „Pierwszy etap robót zabezpieczających wieżę kościoła p.w. Jakuba Apostoła w Ośnie Lubuskim przed katastrofą budowlaną”. Tu wiele informacji technicznych, jak należy postępować z zabytkową architekturą.
*
Dwa wystąpienia z działu „Miscellanea Ośnieńskie” są krótsze, ale równie ciekawe. Dr Bożena Grabowska z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków (Delegatura w Gorzowie) prezentuje „Dzieje biblioteki parafialnej św. Jakuba w Ośnie”. Aż do 1954 roku w bibliotece znajdowały się 44 inkunabuły, czyli księgi z XV wieku. Potem zostały zabrane do konserwacji, a następnie przekazane do Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze. Tam znalazły się wszystkie stare księgi z województwa zielonogórskiego. W 1977 roku księgi te przekazano do Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Zielonej Górze, ale nie sposób dziś określić, które pochodzą z Ośna, a które z innych kościołów. W bocznej nawie ośnieńskiego kościoła znajduje się architektonicznie bardzo ciekawe pomieszczenie dawnej biblioteki, ale już bez ksiąg i bez mebli. Planuje się przygotowanie tego wnętrza do ekspozycji wystaw historycznych.
W 2013 roku, w ramach wzmacniania wieży, trzeba było usunąć posadzkę w tej części kościoła. Wtedy do pracy przystąpili archeolodzy. O ich znaleziskach informuje Paweł Kaźmierczak z Muzeum im. Jana Dekerta w Gorzowie. A odnaleziono ciekawe przedmioty, w tym 83 monety. Najstarsze archeolodzy datują na pierwsze lata XIV wieku, a bardzo cena jest srebrna moneta o wartości 1/6 talara z 1825 roku. Opis monet i ich zdjęcia dopełniają ten informacyjny artykuł.
***
„Colloquia Lubuskie. Parafia Ośno Lubuski na przestrzeni dziejów – źródła, konteksty”, red. Marek Golemski. Wydawca Parafia Rzymsko-Katolicka p.w. św. Jakuba Apostoła w Ośnie Lubuskim, Ośno Lubuskie 2015, 72 s. Korzystałam z egzemplarza z Działu Regionalnego Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wlkp.
Po raz pierwszy zapraszam do czytania „Pegaza Lubuskiego” online, a nie na wydruku. Bo nie ma wydruku, nie było także zwyczajowej promocji numeru z udziałem autorów tekstów i osób zainteresowanych literaturą tworzoną w Gorzowie. Takie czasy. Ale czytać można.